.png)
Als yacht surveyor krijgen wij geregeld vragen over elektrolyse bij jachten, zeilboten en motorboten.
Vooral bij eigenaars van aluminium of stalen boten bestaat de vrees voor elektrolyse. Ook bij andere boten of jachten kan dit echter een probleem vormen. Rond dit onderwerp doen echter veel verhaaltjes de ronde, waardoor het moeilijk is voor eigenaars van schepen om mythe van waarheid te onderscheiden.
Dit artikel zet een aantal feiten op een rij en vertelt u wat u kunt doen om uw schip in de haven te beschermen tegen elektrolyse.
Lees ook: BYSC is gespecialiseerd in keuring en survey van stalen boten
Hoe ontstaat elektrolyse in een haven?
Elektrolyse ontstaat wanneer twee metalen elektrisch verbonden zijn en die twee metalen in een geleidende vloeistof gedompeld zijn. Indien deze twee voorwaarden vervuld zijn kan stroom vloeien tussen die twee metalen en corrosie door elektrolyse veroorzaken. Het metaal dat het ‘minst edel’ is, zal dan corroderen.
Is er een probleem wanneer een aluminium boot naast een stalen boot ligt?
Neen, zolang ze niet elektrisch verbonden zijn. Niet verbonden zijn betekent geen stroom en dus geen elektrolyse. Misschien denkt u nu dat het best onwaarschijnlijk is dat de twee schepen elektrisch verbonden zijn. Echter, het is belangrijk om rekening te houden dat u, indien u verbinding hebt met de walstroom, u dan (waarschijnlijk) aan uw buurman verbonden bent via de aarding (de geel groene draad) van die walstroom.
Wat kunnen we doen om elektrolyse in de haven tegen te gaan?
1. Geen walstroom nemen.
Dat is goed voor het klimaat (indien u uw generator niet gebruikt uiteraard) en u heeft niets te vrezen van elektrolyse. De eigenaar van een aluminium boot heeft in dit geval niets te vrezen van een stalen schip.
Als u gaat ‘raften’, zoals dat nogal veel voorkomt in de zomer in drukke jachthavens is er geen enkele aanleiding tot paniek wanneer een stalen schip naast uw aluminium schip komt liggen. Van zodra u beiden aan de walstroom hangt, verandert het plaatje natuurlijk.
2. De aarding van de walstroom niet verbinden met de aarding van de boot.
Echter, dit kan onwettig zijn in bepaalde landen. Bovendien kan dit, indien toch zo uitgevoerd (zonder aarding dus), gevaarlijk zijn. Uw lekstroomschakelaar zal niet werken in dit geval indien er een lek is van een kabel naar de scheepswand. Pas op, de boot aarden op het net is ook niet altijd veilig.
Ik heb het persoonlijk meegemaakt dat bij nameting er een dodelijk potentiaalverschil zat tussen de aardingsdraad van de stroomvoorziening van de jachtclub en de aarde (het stalen ponton, het water,..). Dit gebeurde in een yachthaven in Brazilië. Onze acculader en deze van alle buren op het ponton zijn hierdoor toen volledig doorgebrand. Er bestaan bepaalde acculaders die hiertegen beveiligd zijn.
3. Een scheidingstransformator zetten.
Dit is veruit de beste oplossing: u heeft een veilige installatie, de lekstroomschakelaar werkt én u heeft niets te vrezen van elektrolyse. Laat het ook aan uw buurman weten, hij zal er u dankbaar voor zijn.
Eigenaars van aluminium boten zouden zeker zo een transformator moeten hebben, zo hebben zij nooit te vrezen van stalen buren, palen of stalen ladders in de kaai, aangezien zij er nooit elektrisch mee verbonden zijn.
Andere situaties waarin elektrolyse bij boten, jachten of schepen voorkomt
Er bestaan nog mogelijkheden waar elektrolyse u het leven zuur kan maken. Een mooi voorbeeld is de schroef (van brons) en de schroefas (van roestvast staal). Ze zijn verbonden en bevinden zich in het water. Er ontstaat zo stroom en dus elektrolyse. Dit wordt opgelost door een zink, aluminium of magnesium anode (de keuze hiervoor is afhankelijk van een aantal elementen) te bevestigen in contact met deze metalen. Dan wordt deze anode eerst opgeofferd. Hetzelfde geldt voor andere elementen die in het water zijn: doorgangen in brons of messing bijvoorbeeld.
Er ontstaan ook problemen wanneer op een metalen schip de romp gebruikt wordt als negatieve pool om andere apparaten (lichten bijvoorbeeld) met enkel een positieve draad te verbinden (de negatieve is dan de verbinding met de romp. Dit wordt gedaan in auto’s bijvoorbeeld. Dan loopt er ook een kleine stroom door de boot indien die apparaten functioneren, dus ook hier elektrolyse. Dit is eenvoudig op te lossen door alle elektrische verbindingen tweepolig te maken (negatieve -zwarte- en positieve -rode- kabel).
Elektriciteit is en blijft gevaarlijk op het water. U ziet echter dat bepaalde problemen eenvoudig op te lossen zijn met een aantal kleine ingrepen. Controleer het of schakel de voordelige expertise van Belgian Yacht Service & Consult hiervoor in.